De pandemie die ons zo lang onder de duim heeft gehouden lijkt eindelijk voorbij te zijn. Er zijn geen maatregelingen meer van kracht, de feestjes en festivals zijn weer in volle gang. Mensen op straat zijn weer volop handen aan het schudden en elkaar aan het omhelzen. Het lijkt alsof er maar weinig mensen zijn die nog aandacht besteden aan de corona pandemie die ons 2 jaar lang in de greep heeft gehad. Maar is alles wel echt voorbij? Of zijn de gevolgen van corona toch nog meer aanwezig dan we denken?
Veilige haven
Tijdens het begin van de pandemie was ik mijn studie Communicatie & Multimedia Design aan het afronden aan de Haagse Hogeschool. Ik ben zelf opgegroeid in Den Haag, ik heb hier mijn vrienden en familie om me heen. De stage die ik op dat moment liep, deed ik al een tijdje, dus ik kende het bedrijf en mijn collega’s al vrij goed. Kortom, mijn sociale vangnet was groot. Mede door deze factoren komt het dat ik mij mentaal goed door de lockdowns heen heb kunnen slaan. Maar lang niet iedereen bevond zich in zo’n veilige haven als ik.
Alles op slot
Medestudenten in de internationale minor die ik toen volgde hadden het in deze periode bijvoorbeeld een stuk moeilijker. Stel je voor: je komt aan in een compleet nieuw land waar je de omgeving niet kent, alle mensen om je heen zijn vreemden en je hebt net een studentenkamertje van 10 vierkante meter weten te huren. En ‘BAM’! Alles om je heen gaat op slot. Probeer je daar maar eens aan aan te passen.
Directe oplossingen
Tijdens de opkomst van een pandemie wordt er in eerste instantie rekening gehouden met de fysieke gezondheid van de bevolking. Dit is natuurlijk logisch is omdat corona een directe aanslag heeft op je fysieke gezondheid. En dus werden maatregelen getroffen om voornamelijk gezondheidsrisico’s en druk op de zorg te voorkomen. Pas later komt aan het licht wat corona met de economie en bijvoorbeeld de mentale gezondheid van de bevolking doet. De negatieve gevolgen van corona op de mentale gezondheid zijn zeker aanwezig bij jongeren. Dit komt doordat de middelbare schoolperiode en studententijd de essentiële tijd is waarop jongeren hun sociale vaardigheden kunnen ontwikkelen en hun sociale netwerk opbouwen. Tijdens de corona periode zijn er veel rapporten opgesteld over hoe hiermee om te gaan. Zo maakte Hogescholen zoals Hanze en Inholland, maar ook de Rijksoverheid Handreikingen voor studenten in corona-tijd met maatregelen om negatieve mentale gevolgen voor studenten te beperken.
De onzichtbare nasleep
Buiten dat de coronamaatregelen voor een directe daling van de mentale gezondheid hebben gezorgd tijdens de pandemie, moet er ook rekening gehouden worden met de nasleep hiervan. Zo geeft de Rijksoverheid aan dat uit een studentenpeiling is gebleken dat corona aanzienlijke sporen heeft achtergelaten waar het gaat om het mentale welzijn van studenten: een kwart geeft aan dat het slecht tot zeer slecht gaat met hun mentale gezondheid. Het RIVM geeft aan dat dit voornamelijk voortkomt uit minder bewegen en eenzaamheid, wat weer zorgt voor meer angstgevoelens. Gelukkig zijn er initiatieven waar aandacht wordt besteed aan het welzijn van jongeren na de corona periode. Toch zijn eigenlijk alleen maar rapporten van onderwijsinstellingen te vinden die gaan over jongeren tijdens corona en niet erna. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat de komende jaren het welzijn van jongeren/studenten nog verder zal dalen. En mogelijk leidt dit zelfs tot structurele problemen (denk aan: depressie, angststoornis, lage zelfwaarde, sociaal isolement) waar zij de rest van hun leven last van kunnen blijven houden.
Alles weer zoals normaal, toch?
Corona zo snel mogelijk vergeten lijkt voor veel mensen de makkelijkste oplossing. En natuurlijk moeten we allemaal proberen te genieten van alles wat ons een tijd is afgenomen. Maar het is noodzaak dat we structureel aandacht besteden het feit dat veel jongeren moeite hebben met het oppakken van hun leven na de pandemie. Het middelbaar beroeps- en hoger onderwijs zou hier een sleutelrol in moeten hebben door het monitoren van het welzijn van studenten en effectief te handelen naar deze uitkomsten.
